Ήλθον είδον και απήλθον. Κάπως έτσι συνοψίζεται η πορεία των Dzanan Musa, Dragan Bender και Ante Zizic στο NBA, όπου πήγαν ως σπουδαία ταλέντα αλλά πολύ σύντομα πήραν τον δρόμο της επιστροφής για την Ευρώπη καθότι δεν ήταν έτοιμοι να κάνουν αισθητή την παρουσία τους.
Κοινός παρονομαστής και για τους τρεις οι ελάχιστες παραστάσεις από το κορυφαίο ευρωπαϊκό επίπεδο, αφού όλοι τους επέλεξαν να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους στο NBA σε πολύ μικρή ηλικία. Σε αντίθεση με τους δύο Κροάτες ο Musa δεν το κούρασε πολύ το θέμα και εφόσον μετά από δύο χρόνια δεν βρήκε θέση στο rotation των Brooklyn Nets, με το που κόπηκε από τους Detroit Pistons (σ.σ. συμπεριλήφθηκε στην τριπλή ανταλλαγή που έστειλε τον Landry Shamet από τους Clippers στους Nets και τον Luke Kennard από τους Pistons στην ομάδα του Los Angeles) τον Δεκέμβρη άρχισε να ψάχνει ομάδα στην EuroLeague. Υπέγραψε για δυόμιση χρόνια με την Efes και λίγο πριν τα 22 του θα επιχειρήσει να επανεκκινήσει την καριέρα του, που προδιαγραφόταν σπουδαία από τα 16 του χρόνια κιόλας.
Ο Βόσνιος small forward (2.06 μέτρα) έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό για την έφεση του στο σκοράρισμα όταν το 2015 οδήγησε την χώρα του στην κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στο EuroBasket Under-16. Με μέσο όρο 23.3 πόντους, 9 ριμπάουντ και 6.3 ασίστ είχε αναδειχτεί MVP και πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης (σ.σ. ήταν πρώτος σκόρερ του τουρνουά και το 2014), ενώ στο 85-83 επί της Λιθουανίας στον τελικό είχε πραγματοποιήσει συγκλονιστική εμφάνιση έχοντας 33 πόντους (4/7 τρίποντα), 8 ριμπάουντ, 7 ασίστ, 3 κλεψίματα και 2 κοψίματα. Έναν χρόνο μετά πιστοποίησε την ραγδαία εξέλιξη του όταν σημείωσε 50 πόντους (ρεκόρ στην ιστορία της διοργάνωσης) σε μόλις 27 λεπτά συμμετοχής στη νίκη της Βοσνίας επί της Κινεζικής Ταϊπέι με 105-75 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Under-17, όπου ήταν ο πρώτος σκόρερ με 34 πόντους ανά αγώνα.
Από τότε ο Musa δεν ενίσχυσε ξανά τις μικρές εθνικές ομάδες, αλλά μόνο αυτή των ανδρών της οποίας χρίστηκε ηγέτης από 18 ετών. Σε συλλογικό επίπεδο άρχισε να δείχνει τι ψάρια πιάνει το 2018 με την Cedevita όταν πήρε το βραβείο του καλύτερου νεαρού παίκτη στο EuroCup αλλά και στην Αδριατική Λίγκα. Σκόραρε περίπου 12.5 πόντους ανά αγώνα και στις δύο διοργανώσεις ερχόμενος από τον πάγκο και στις καλές του βραδιές έδειχνε πως μπορεί να γίνει ασταμάτητος όπως εκείνη που φόρτωσε το καλάθι της Mornar με 35 πόντους (5/6 τρίποντα) σε 27 λεπτά συμμετοχής ώστε η ομάδα του να επικρατήσει 99-74. Οι σπουδαίες δυνατότητες του ήταν εμφανείς, όμως για το NBA δεν έδειχνε έτοιμος ακόμα. Παρόλα αυτά όταν οι Nets τον επέλεξαν στο νούμερο 29 στο draft εκείνης της χρονιάς φόρεσε την φανέλα τους χωρίς δεύτερη σκέψη.
Αν και το Brooklyn το 2019 πορευόταν ακόμα με την λογική της ανάπτυξης των δικών του νεαρών παικτών, ο Musa πέρασε όλη του την πρώτη χρονιά στην G League κάνοντας μόνο εννιά εμφανίσεις. Με τους Long Island Nets στο αναπτυξιακό πρωτάθλημα είχε μέσο όρο 19.5 πόντους, όπως και πέρυσι που όμως πήρε περισσότερες ευκαιρίες στο NBA. Οι Nest τον χρησιμοποίησαν σε 40 αγώνες κατά τους οποίους είχε 4.8 πόντους και στο καλύτερο του παιχνίδι τους βοήθησε να κερδίσουν 108-96 τους Orlando Magic στην «φούσκα» συνεισφέροντας με 17 πόντους, 6 ριμπάουντ και 6 ασίστ. Οι Pistons παρότι βρίσκονται σε διαδικασία «ανοικοδόμησης» έκριναν πως δεν θα τους φανεί χρήσιμος και έτσι ίσως να δοκιμάσει ξανά την τύχη του σε μεγαλύτερη ηλικία πρωταγωνιστώντας πρώτα στην EuroLeague.
Ο Bender πάλι πέρασε τέσσερις σεζόν στο NBA και στα 23 του γύρισε την Maccabi Tel Aviv, αλλά δεν είναι σε θέση να κάνει την διαφορά. Οι προδιαγραφές που είχε σε νεαρή ηλικία ήταν απίστευτες. Power forward με ύψος 2.16 μέτρα πλέον, που μπορούσε να κατεβάσει την μπάλα, να σουτάρει τρίποντα σαν shooting guard και να δημιουργήσει και για τους συμπαίκτες του. Ξεπήδησε από την ακαδημία του Nikola Vujcic, που έγινε ο μέντορας του και τον πήρε στην Maccabi και τότε και τώρα καθώς εδώ και χρόνια διατηρεί πόστο παράγοντα ως παλιός σπουδαίος παίκτης της, οδήγησε την Κροατία στην κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου στο EuroBasket Under-18 το 2014, συμπεριλήφθηκε στην καλύτερη πεντάδα της διοργάνωσης και αμέσως μετά μετακόμισε στο Ισραήλ.
Ήταν ακόμα 17 ετών, αλλά ανάμεσα στους συνομήλικους του έκανε θραύση. Το 2015 η Maccabi τον είχε δώσει δανεικό σε ομάδα της δεύτερης κατηγορίας για να έχει χρόνο συμμετοχής και ταυτόχρονα τον διατηρούσε στο ρόστερ των τμημάτων υποδομής της βλέποντας τον να κάνει απίθανα πράγματα στο Next Generation Tournament της EuroLeague, όπου η στατιστική του κατέγραψε 43 πόντους, 21 ριμπάουντ, 6 ασίστ, 5 κλεψίματα και 2 κοψίματα στο 101-76 επί της Virtus Bologna. Την επόμενη χρονιά του έδωσε μια θέση στο rotation της και μετά την επιλογή του από τους Phoenix Suns στο νούμερο τέσσερα στο draft του 2016 εισέπραξε ενάμισι εκατομμύριο δολάρια για να τον αποδεσμεύσει.
Οι προσδοκίες ήταν μεγάλες, αλλά δεν δικαιώθηκαν. Ως rookie ο Bender αγωνίστηκε σε 43 παιχνίδια, καθώς έμεινε εκτός δράσης για δυόμιση μήνες λόγω τραυματισμού κα είχε μέσο όρο 3.4 πόντους και 2.4 ριμπάουντ σουτάροντας με 27.7% πίσω από την γραμμή του τριπόντου. Η εικόνα του δεν βελτιώθηκε ούτε το 2018. Ήταν βασικός στους 37 από τους 82 αγώνες που έδωσε το «παρών» και είχε 6.5 πόντους και 4.4 ριμπάουντ πραγματοποιώντας ελάχιστες ενθαρρυντικές εμφανίσεις σαν αυτή κόντρα στους Oklahoma City Thunder, όταν σκόραρε 20 πόντους με 6/8 τρίποντα και προσθέτοντας 6 ριμπάουντ, 4 ασίστ και 3 κοψίματα βοήθησε το Phoenix να κερδίσει 114-100. Οι Suns εμφανώς απογοητευμένοι δεν ενεργοποίησαν τον τέταρτο χρόνο του συμβολαίου του και μετά από 5 πόντους, 4 ριμπάουντ και μόλις 21.8% στα τρίποντα το 2019 τον άφησαν ελεύθερο.
Η CSKA Moscow του έκανε μια εξαιρετική προσφορά από οικονομικής πλευράς την οποία και αποδέχτηκε με την προϋπόθεση πως θα πήγαινε στην Ρωσία εάν δεν έβρισκε ομάδα στο NBA. Την τελευταία στιγμή συμφώνησε με τους Milwaukee Bucks που αναζητούσαν έναν ψηλό που να σουτάρει και να πασάρει καλά. Πέρασε το πρώτο τρίμηνο της σεζόν στην G League με τους Wisconsin Herd και μετά από 20.5 πόντους και 8.9 ριμπάουντ φόρεσε την φανέλα των Bucks σε εφτά παιχνίδια έχοντας μέσο όρο 3.7 πόντους και 2.9 ριμπάουντ. Τον Φεβρουάριο τον έκοψαν από το ρόστερ τους και βρήκε στέγη στους Golden State Warriors. Έκανε εννιά εμφανίσεις, είχε 9 πόντους και 5.9 ριμπάουντ ανά αγώνα και μετά την διακοπή της σεζόν λόγω κορονοϊού βρέθηκε χωρίς ομάδα.
Από την στιγμή που δεν υπήρξε κανένα ενδιαφέρον για την περίπτωση του από το NBA και δεν είχε προτάσεις ανάλογες με την περυσινή της CSKA από την EuroLeague ο Vujcic τον έπεισε να γυρίσει στην Maccabi. Αρχικά μόνο για τρεις μήνες με την προοπτική να επιστρέψει στις ΗΠΑ όταν θα ξεκινούσε η νέα σεζόν, όμως δεν παρουσιάστηκαν ενδιαφερόμενοι και έτσι συνεχίζει στο Ισραήλ. Μετά από 20 αγώνες στην φετινή EuroLeague παίζει κάτι παραπάνω από 18 λεπτά, έχει μέσο όρο 5.5 πόντους και 3.7 ριμπάουντ, σουτάρει με 31.8% στα τρίποντα και μοιάζει χαμένος μέσα στο παρκέ. Τουλάχιστον οι καλύτερες του εμφανίσεις έχουν συνοδευτεί από νίκες. Χάρη στους 15 πόντους του η Maccabi κέρδισε εκτός έδρας 68-67 την Barcelona και με τους 13 που πέτυχε απέναντι στην Alba έφυγε νικήτρια από το Βερολίνο με 85-73.
Ο Zizic (24 ετών) αντίθετα πήγε στο NBA με σαφώς λιγότερες τυμπανοκρουσίες και έχοντας δείξει περισσότερα πράγματα στο ευρωπαϊκό στερέωμα. Στα 19 του το 2016 αναδείχτηκε ο καλύτερος νεαρός παίκτης της Αδριατικής Λίγκας έχοντας μέσο όρο 12.7 πόντους, 7.2 ριμπάουντ και 1.2 κοψίματα με την Cibona και την επόμενη χρονιά η απόδοση του ανέβηκε κατακόρυφα. Είχε 20 πόντους, 9.2 ριμπάουντ και 1.2 κοψίματα ανά αγώνα και μέχρι τον Δεκέμβριο του 2017 είχε πάρει μεταγραφή για ομάδα της EuroLeague. Βλέποντας τον να πετυχαίνει 37 πόντους και να μαζεύει 20 ριμπάουντ στο 89-85 επί της MZT Σκοπίων και να έχει 35 πόντους και 12 ριμπάουντ στο 82-71 απέναντι στην Mega Basket, ο David Blatt δεν δίστασε να τον κάνει τον βασικό center (2.11 μέτρα) της Darussafaka.
Μετά από πολύ καλές εμφανίσεις στην EuroLeague με συχνά double-double και μέσο όρο 9 πόντους και 6.7 ριμπάουντ σε 21 λεπτά συμμετοχής ανά αγώνα οι Boston Celtics, που τον είχαν επιλέξει στο νούμερο 23 στο draft του 2016, τον κάλεσαν να υπογράψει συμβόλαιο. Λίγο αργότερα όμως τους παρουσιάστηκε η ευκαιρία να αποκτήσουν τον Kyrie Irving και τον έστειλαν στους Cleveland Cavaliers ως μέρος της ανταλλαγής. Στα 21 του λοιπόν ο Zizic βρέθηκε σε μια ομάδα που διεκδικούσε το πρωτάθλημα στο NBA και θα συμμετείχε το 2018 για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά στους τελικούς. Υπήρχε η δυνατότητα να βρίσκεται στο παρκέ για 6-7 λεπτά και έτσι στους 32 αγώνες που έπαιξε είχε μέσο όρο 3.7 πόντους και 1.9 ριμπάουντ. Στην G League με τους Canton Charge πάλι ξεχώριζε με 16.3 πόντους και 9.4 ριμπάουντ.
Η αποχώρηση του LeBron James με προορισμό τους Los Angeles Lakers άλλαξε τα δεδομένα για τους Cavs και έτσι του παρουσιαστήκαν ευκαιρίες για περισσότερο χρόνο συμμετοχής. Το 2019 ο Zizic έκανε 59 εμφανίσεις, ξεκίνησε στην βασική πεντάδα 25 φορές και είχε μέσο όρο 7.8 πότους και 5.4 ριμπάουντ. Μέσα στον Ιανουάριο εκείνης της χρονιάς ήταν βασικός σε οκτώ συνεχόμενα παιχνίδια κατά τα οποία μέτρησε 13.6 πόντους και 9.3 ριμπάουντ, ενώ γενικότερα όποτε βρισκόταν στο παρκέ από την αρχή είχε πολύ καλή παρουσία. Παρόλα αυτά η ανοδική του πορεία δεν συνεχίστηκε. Πέρυσι αντιμετώπιζε συνεχώς προβλήματα τραυματισμών και μπόρεσε να αγωνιστεί μόνο σε 22 παιχνίδια έχοντας μέσο όρο 4.4 πόντους και 3 ριμπάουντ.
Το συμβόλαιο του δεν ανανεώθηκε, προτάσεις από άλλες ομάδες του NBA δεν υπήρξαν οπότε έγινε μεγάλος μεταγραφικός στόχος για τις καλές ομάδες της EuroLeague. Η Real Madrid τον είχε καπαρωμένο μέχρι που μπήκε η Maccabi στην μέση. Κάτι η επιρροή του Vujcic, που έχει τον σεβασμό και τον θαυμασμό όλων των νεαρών συμπατριωτών του, κάτι τα περισσότερα χρήματα που του έδιναν οι Ισραηλινοί ο Zizic άλλαξε γνώμη και δεν πήγε ποτέ στην Ισπανία. Ξεκίνησε δυνατά την σεζόν, αλλά πλέον παίζει πολύ σπάνια πάνω από 20 λεπτά με αποτέλεσμα να έχει στην EuroLeague μέσο όρο 8.2 πόντους και 5 ριμπάουντ. Μάλιστα στις τελευταίες 11 αγωνιστικές έχει ξεπεράσει μόλις δύο φορές τους 10 πόντους και άλλες τόσες τα πέντε ριμπάουντ.
Τα πράγματα προς το παρόν δεν φαίνεται να λειτουργούν ούτε στην Ευρώπη για τους δύο Κροάτες. Ο Musa ευελπιστεί πως το δικό του «jet lag» θα κρατήσει λιγότερο και δεν θα χρειαστεί μεγάλο χρόνο προσαρμογής, ενώ αργά η γρήγορα στην παρέα αυτών που γύρισαν άπραγοι από το NBA αναμένεται να προστεθεί και ο Mario Hezonja.
Αφήστε μια απάντηση