Το τρόπαιο της πρωταθλήτριας Ευρώπης είτε θα παραμείνει στο Λονδίνο είτε θα πάει στη Ρώμη. Ιταλία και Αγγλία βρέθηκαν στον τελικό του Euro που θα φιλοξενηθεί Wembely για να το διεκδικήσουν παρουσιάζοντας στην διοργάνωση τελείως διαφορετική εικόνα από αυτή που περιμέναμε.

Ποιος να φανταζόταν πως οι Ιταλοί θα έπαιζαν τόσο ωραίο ποδόσφαιρο ή πως οι Άγγλοι θα έφταναν για πρώτη φορά στον τελικό ενός Euro παρότι ο προπονητής τους άλλαξε εντελώς τα πλάνα του και παρουσίασε μια δυσλειτουργική ομάδα στην φάση των ομίλων; Κι όμως θα δούμε την Squadra Azzurra να φτάνει για δεύτερη φορά στην κορυφή της Ευρώπης (σ.σ. η πρώτη ήταν το 1968) με τρόπο που δεν μας έχει συνηθίσει ή τα «Τρία Λιοντάρια» να πανηγυρίζουν μέσα στο σπίτι τους, όπως έκαναν το 1966 όταν κατέκτησαν το World Cup, νικώντας και την γκρίνια που πάντα τα συνοδεύει στις διεθνείς διοργανώσεις.

Ο Roberto Mancini εάν πάρει το τρόπαιο στα χέρια του θα είναι ο αναμορφωτής της Ιταλίας, την οποία παρέλαβε αποκλεισμένη από το World Cup του 2018 και κατάφερε να της αλλάξει φιλοσοφία. Υπό τις οδηγίες του η εθνική ομάδα της χώρας του προχώρησε σε ριζική ανανέωση και άρχισε να παίζει επιθετικά αφήνοντας πίσω της την παραδοσιακή σκληροτράχηλη αμυντική ταυτότητα της. Του πήρε σχεδόν έναν χρόνο για να τα καταφέρει, αλλά όποιος είδε την Ιταλία στα προκριματικά του Euro δεν πίστευε στα μάτια του. Δέκα νίκες σε ισάριθμα παιχνίδια με 37 γκολ υπέρ, μόλις 4 κατά και αποτελέσματα όπως το 6-0 επί του Λιχτενστάιν και το 9-1 επί της Αρμενίας.

Οι τρεις νίκες με 2-0 για τα προκριματικά του World Cup του 2022 τον Μάρτιο μας έκαναν να πιστέψουμε πως οι Ιταλοί μάλλον θα είναι συντηρητικοί στο Euro, αλλά τελικά τους είδαμε απόλυτα ισορροπημένους και πιο επιθετικούς από ποτέ σε διεθνή διοργάνωση. Ο Mancini έμαθε την ομάδα του να παίζει σύγχρονο και ωραίο ποδόσφαιρο και χρησιμοποίησε τον ιδανικό παίκτη για κάθε θέση. Για παράδειγμα παρότι ο Giorgio Chiellini πλησιάζει τα 37 και την τελευταία διετία δεν αγωνίστηκε ιδιαίτερα με την Juventus λόγω τραυματισμών δεν του πήρε το περιβραχιόνιο του αρχηγού και δεν έσπασε το έξοχο δίδυμο που συνθέτουν με τον Leonardo Bonucci στο κέντρο της άμυνας.

Οι δυο τους μετά από τόσα χρόνια συμπαίκτες στην Juventus έχουν γίνει πια σιαμαίοι. Συνεννοούνται με κλειστά μάτια, αποδείχτηκε πως είναι το καλύτερο αμυντικό δίδυμο του Euro και η παρουσία τους λόγω της τεράστιας εμπειρίας που κουβαλάνε αποτελεί εγγύηση μπροστά από έναν 22χρονο τερματοφύλακα όπως ο Gianluigi Donnarumma όσο ταλαντούχος και αν είναι. Ακόμα στην άμυνα ο Mancini έλυσε με τον καλύτερο τρόπο το μεγαλύτερο της πρόβλημα που ήταν οι πτέρυγες. Οι Ιταλοί δεν διαθέτουν πλάγιους μπακ υψηλού επίπεδου, αλλά ο προπονητής τους επέλεξε τους δύο που ξεχώρισαν φέτος στο Campionato και δικαιώθηκε. Ο Giovanni Di Lorenzo, που ξεπετάχτηκε την τελευταία διετία στη Napoli και ας είναι 27 ετών, ανέλαβε το δεξί άκρο και ο Leonardo Spinazzola, που μετά από χρόνια περιπλάνησης κατάφερε να πρωταγωνιστήσει με την φανέλα της Roma, πήρε το αριστερό.

Μάλιστα ήταν ο παίκτης που ο Mancini τον ανέβασε επίπεδο. Στα χέρια του έγινε ένας σύγχρονος μπακ που πάταγε συνεχώς στην αντίπαλη περιοχή είτε για να δημιουργήσει είτε για να απειλήσει ο ίδιος προκαλώντας πολλά προβλήματα σε όσες ομάδες βρέθηκαν στον δρόμο της Ιταλίας στο Euro. Δυστυχώς εξελίχτηκε σε μεγάλο άτυχο της διοργάνωσης, καθώς στον προημιτελικό με το Βέλγιο υπέστη ρήξη αχίλλειου τένοντα και θα μείνει εκτός αγωνιστικής δράσης για ολόκληρη την επόμενη σεζόν. Με τις εμφανίσεις ανέβασε κατακόρυφα τις μετοχές του στο μεταγραφικό παζάρι, όμως δεν θα μπορέσει να τις εξαργυρώσει. Όσο για τον αντικαταστάτη του, αυτός είναι ο Emerson Palimieri που εδώ και μια τετραετία βρίσκεται μόνιμα στον πάγκο της Chelsea και προς το παρόν η παρουσία του δεν έχει τον ίδιο αντίκτυπο με αυτήν του συμπαίκτη του.

Στο κέντρο δόθηκαν ευκαιρίες σε νέα πρόσωπα. Βλέποντας τον Jorginho πριν πάει στην Chelsea να κατευθύνει μαεστρικά το άκρως επιθετικό παιχνίδι της Napoli από την θέση του αμυντικού χαφ ο Mancini του ανέθεσε ακριβώς τον ίδιο ρόλο στην Ιταλία και έτσι άρχισε να αλλάζει το DNA της. Ο Nicolo Barella έγινε βασικός στην εθνική πριν καν αφήσει την Cagliari για την Inter και ο Marco Verratti αναδείχτηκε πολύ περισσότερο με την φανέλα της από ότι στα εννιά χρόνια που αγωνίζεται στην Paris Saint-Germain. Μάλιστα παρότι δεν έκανε καλή σεζόν και ήταν τραυματίας ο Mancini τον πήρε στο Euro και όσο τον περίμενε είδε τον Manuel Locatelli της Sassuolo να κάνει πράγματα και θαύματα. Όταν ήταν έτοιμος να αγωνιστεί δεν δίστασε να τους αλλάξει και δεν παρατηρήθηκε η παραμικρή διαφοροποίηση στην απόδοση της Ιταλίας.

Στην επίθεση πάλι ο Mancini εμπιστεύτηκε ό,τι καλύτερο είχε να επιδείξει το Ιταλικό ποδόσφαιρο. Ο Lorenzo Insigne της Napoli και ο Ciro Immobile της Lazio μπορεί να μην αρέσουν στις μεγάλες ιταλικές ομάδες, αλλά στις δικές τους και στην εθνική είναι εξαιρετικά αποτελεσματικοί στην δουλειά που κάνουν. Το ίδιο ισχύει και για τον Domenico Berardi της Sassuolo που στο Euro κλήθηκε να παίξει στο δεξιό άκρο της επίθεσης και αν και δεν είναι η φυσική του θέση τα πήγε περίφημα. Στα νοκ άουτ όμως η Ιταλία βασίζεται στο ταλέντο του Federico Chiesa. Η ταχύτητα του, η τεχνική κατάρτιση που διαθέτει και η ικανότητα του τόσο στο να σκοράρει όσο και στο να πασάρει τον έχουν κάνει ηγετική μορφή στην γραμμή κρούσης της Ιταλίας. Είναι ένας ρόλος που φαίνεται να απολαμβάνει και τον φέρνει εις πέρας κάνοντας την διαφορά.

Σε αντίθεση πάντως με τον Mancini ο Gareth Southgate παρουσίασε κάτι τελείως διαφορετικό σε σχέση με τα προκριματικά. Μετά την 4η θέση στο World Cup του 2018 έβαλε σκοπό να αξιοποιήσει την νέα εξαιρετικά ταλαντούχα γενιά του αγγλικού ποδοσφαίρου και έκανε βασικά μέλη της εθνικής πολλούς από τους εκπροσώπους της, αλλά στο Euro χρησιμοποιεί ελάχιστους. Η Αγγλία με τον 24χρονο Ben Chilwell, που λόγω των εμφανίσεων του με την εθνική πήρε μεταγραφή από την Leicester στην Chelsea, στο αριστερό άκρο της άμυνας της, τον 22χρονο Trent Alexander-Arnold στο δεξί, τον 22χρονο Declan Rice ως αμυντικό χαφ, τον 23χρονο Marcus Rashford και τον 21χρονο Jadon Sancho στην επίθεση πετούσε.

Χάρη στην ταχύτητα και τις εξαιρετικές ικανότητες των νεαρών παικτών της, σε οκτώ αγώνες στα προκριματικά έκανε εφτά νίκες και μια αδιάφορη ήττα σκοράροντας 37 φορές, ενώ δέχτηκε μόνο έξι τέρματα. Εφόσον όμως το Euro δεν έγινε στην ώρα του λόγω κορονοϊού ο Southgate εντελώς ξαφνικά αποφάσισε να ανακατέψει την «τράπουλα» και να πειραματιστεί. Το μόνο που κατάφερε ήταν να χαλάσει το «παζλ» που είχε φτιάξει και να μπερδέψει τα «κομμάτια». Οι περισσότεροι από τους νεαρούς πρωταγωνιστές παραγκωνίστηκαν, κλήθηκαν πολλά νέα πρόσωπα, το σύστημα που παρατασσόταν η ομάδα άλλαξε και η Αγγλία δεν είχε καμία σχέση με αυτό που βλέπαμε μέχρι πρότινος.

Από το 6-0 επί της Βουλγαρίας και το 7-0 επί του Μαυροβουνίου άρχισε να σκοράρει με το σταγονόμετρο σε σημείο που το 1-0 έγινε το αγαπημένο της σκορ. Alexander-Arnold και Sancho κόντεψαν να μην κληθούν καν για το Euro, ο πρώτος τελικά δεν συμπεριλήφθηκε στην αποστολή λόγω τραυματισμού, το νέο μεταγραφικό απόκτημα της Manchester United βρίσκεται μόνιμα στον πάγκο παρέα με τον Rashford και τον Chilwell που δεν έχει αγωνιστεί δευτερόλεπτο και έτσι ο μόνος που παρέμεινε βασικός είναι ο Rice. Από εκεί λοιπόν που ο Southgate αναζητούσε μόνο τον παρτενέρ του Harry Maguire στο κέντρο της άμυνας κατέληξε στο να αλλάξει την μισή ομάδα.

Στην άμυνα θυμήθηκε ξανά τον Kyle Walker και τον Kieran Trippier που είχε να τους καλέσει από το World Cup του 2018 αλλά τους ξεκίνησε βασικούς στο πρώτο παιχνίδι του Euro. Για καλή του τύχη ο John Stones επανήλθε καλύτερος από ποτέ μετά από πολλούς τραυματισμούς και πήρε την θέση του δίπλα στον Maguire (αν και τραυματίας ο Southgate τον περίμενε υπομονετικά γιατί είναι με διαφορά ο καλύτερος αμυντικός που διαθέτει), ενώ έκανε βασικό αριστερό μπακ τον Luke Shaw που μετά από εφτά χρόνια στην Manchester United δικαιολόγησε για πρώτη φορά την παρουσία του. Στο κέντρο αντικατέστησε τον τραυματία Jordan Henderson και ας τον πήρε στο Euro με τον Kalvin Phillips της Leeds, έκανε βασικό τον Mason Mount της Chelsea και στην επίθεση έβαλε δίπλα στον Raheem Sterling και τον Harry Kane τον 19χρονο Bukayo Saka της Arsenal.

Γιατί αυτοί και όχι οι προηγούμενοι; Η επίσημη αιτιολόγηση είναι γιατί έκαναν καλή σεζόν ενώ οι άλλοι όχι. Στην πραγματικότητα ο Southgate αποφάνθηκε πως μια τόσο επιθετική και ταυτόχρονα νεανική ομάδα δεν έχει πολλές πιθανότητες να διακριθεί και οι Άγγλοι ήθελαν πάση θυσία τον τίτλο. Προκειμένου λοιπόν να μην εκτεθεί εκπόνησε ένα ανορθόδοξο για πολλούς πλάνο το όποιο όμως έφερε αποτελέσματα. Η Αγγλία στην φάση των ομίλων δεν βλεπόταν, αλλά παρόλα αυτά κέρδισε δύο παιχνίδια με 1-0 και έφερε μία ισοπαλία χωρίς γκολ. Η συνηθισμένη γκρίνια έκανε την εμφάνιση της, όμως μετά την πρόκριση επί της Γερμανίας πήγε περίπατο.

Οι Άγγλοι απέκλεισαν για πρώτη φορά τους Γερμανούς και με τον δρόμο προς τον τελικό να είναι ορθάνοικτος επικεντρώθηκαν στην κατάκτηση του τροπαίου και όχι στο με ποιο τρόπο θα επιτευχθεί. Οι παίκτες του Southgate απελευθερώθηκαν και έδειξαν ένα πολύ καλύτερο πρόσωπο κόντρα στην Ουκρανία στα προημιτελικά και εφόσον για πρώτη φορά διεκδικούν την κορυφή της Ευρώπης ο προπονητής τους γνωρίζει την αποθέωση. Προς το παρόν τουλάχιστον, αφού εάν η Αγγλία δεν κερδίσει την Ιταλία είναι πολύ πιθανό οι πάντες στο Νησί να θυμηθούν το άθλιο θέαμα που παρουσίασε στην αρχή και να κατακρίνουν τις επιλογές του. Εάν πάλι πάρει το Euro κανείς δεν θα νοιαστεί για το ποιους χρησιμοποίησε και πως έπαιξαν.